بارنامه الکترونیکی
بارنامه الکترونیکی یکی از ورقه ها و مدارکی است که برای حمل و نقل و باربری به آن نیاز دارید. بارنامه ها می توانند علاوه بر حالت کاغذی به صورت الکترونیکی هم به وسیله شرکتهای حمل و نقل صادر شوند و به میزان قابل ملاحظه ای احتمال خطا و دستکاری را کاهش داده و به عنوان شناسنامه ای برای بار محسوب می شوند. برای این که بدانید بارنامه چه میباشد و داشتن آن چه مزایایی برای شما دارد, در این مطلب با وزمه همراه باشید تا در رابطه با جوانب مختلف بارنامه الکترونیکی و روش صادر شدن آن بیشتر آشنا شوید.
بارنامه الکترونیکی را می توان به عنوان نوعی اوراق بهادار و شناسنامه بار محسوب کرد که در قالب مدرک مالکیت است و به وسیله شرکت حمل و نقل بین شهری و درون شهری و موسسات اتوبار تحت عنوان متصدیان باربری جهت باربری بین شهری و درون شهری صادر می شود. این مدرک که به تقاضای فرستنده و صاحب بار, به وسیله متصدی اتوبار صادر میگردد بر این مطالب دلالت مینماید که اولا فردی که دارنده این گواهی و بارنامه می باشد, صاحب فعلی بار محسوب می شود . دوما این که قرارداد حمل و نقلی به امضای طرفین رسیده که به سبب و موجب آن بار مورد نظر حمل شدهاست. سوما اینکه متصدی حمل, محصول را اخذ کرده است. به عبارت دیگر, شرکتهای باربری برای هر کدام از متصدیان حمل بار, بارنامهای الکترونیکی یا کاغذی صادر می نمایند که تاییدکننده اخذ و بارگیری کالای مشخصشده برای حمل باشد .
این بارنامهها که برای انواع مختلف اتوبار زمینی, دریایی و هوایی صادر میشوند, اصول یکسانی را شامل می شوند. مشخصاتی که در هر بارنامه الکترونیکی قید کردن آنان واجب است عبارتند از :
- ویژگی های مختص به بار از قبیل وزن, تعداد, نحوه و نوع بستهبندی, شکل و سلامت ظاهری و دیگر فاکتورهای مرتبط و دارای ارتباط به محصول
- ویژگی های فرستنده, گیرنده و متصدی حمل
- گزینش مبدا, مقصد و مورخ تحویل, بارگیری و تخلیه بار
- درج اشکال هزینهها نظیر هزینه کمیسیون, هزینه بیمه و دیگر گونه های بیمهها
- قید کردن حالت دقیق بار در قرارداد باربری
اشاره به این نکته نیز واجب است که صادر شدن بارنامه های الکترونیکی به عنوان یکی از مهم ترین گواهی های حمل بار محسوب می شود. زیرا احتمال خطا، جعل و بسیاری از موارد را به شدت کاهش می دهد. در صورتی که بارنامه های کاغذی این امکان را داشتند تا به کمک آن ها بتوانید بارهای قاچاق را به طور قانونی وارد کشور کنید. زیرا دستکاری آن ها بسیار آسان بود و هیچ مرجعی برای استعلام آن ها وجود نداشت.
بارنامه های الکترونیکی از پیامدهای گسترش اینترنت
در سالهای اخیر با گسترش اینترنت و وب و همچنین الکترونیکی شدن اغلب کارهای روزمره، اداری و غیراداری, بارنامههای الکترونیکی جایگزین بارنامههای کاغذی شدهاند. بارنامه الکترونیکی در واقع یک گواهی الکترونیکی است که در طول تحویل بار و بوسیله شرکتهای اتوبار صادر میگردد. اطلاعات دردسترس در بارنامه الکترونیکی با بارنامه کاغذی فرق نمیکند. اما یکی از معایبی که متوجه بارنامه های کاغذی بود احتمال دستکاری و تغییر موارد مندرج در آن بود که بعد از الکترونیکی شدن بارنامه ها این خطاها به حداقل رسید.
صادر شدن بارنامه های الکترونیکی مزایای زیادی برای هر دو طرف داد و ستد حمل بار دارد. این فعالیت منجر به شفافیت در کمیسیون پرداختی رانندگان به شرکتهای باربری بین شهری و درون شهری و حمل و نقل میشود. علاوه بر این, هزینههای گوناگون صادر شدن بارنامه سنتی نیز با این روش کاهش پیدا مینماید. گرچه بارنامه کاغذی نیز مزایای خودش را داراست, ولیکن بارنامه الکترونیکی منجر به سریعتر شدن فرآیند میگردد و بسیاری از مشکلاتی را که ممکن است در حوزه اتوبار ساخت شود, مرتفع می نماید .
اخذ بارنامه الکترونیکی چه مزایایی دارد؟
اهمیت صادر شدن بارنامه از یک سو و فرآیند روبهرشد الکترونیکی کردن اوراق در زمینههای متعدد از سمت دیگر سبب شدهاست تا در دهههای اخیر قانونگذاران میدان اتوبار دقت ویژهای به صادر شدن بارنامه در فرم الکترونیکی داشته باشند. صادر شدن اینترنتی بارنامه برای هر سه تیم مربوط به باربری جنس ( فرستندهها, گیرندهها و متصدیان اتوبار ) مزایایی را دارا می باشد که به برخی از آنان اشاره می کنیم.
- تسریع در فرایند اداری و ثبتی اتوبار
- کاهش هزینهها و شفافیت در هزینهها با دقت به توجه محیط الکترونیکی
- بهبود عملکرد برای دستگاههای نظارتی ( مثل پلیس شیوه و اداره راهداری و باربری جادهای ) با به کارگیری از صادر شدن کد رهگیری برای هر بارنامه
- بالا بردن اطمینان صاحبان محصول به دلیل قابلیت و امکان پیگیری لحظهای حالت محموله
- پیشگیری از سرقت بار در طول حملو نقل
صادر شدن بارنامه های الکترونیکی برای باربری جادهای دوچندان پراهمیت است, به این دلیل که با همگانی شدن صادر شدن این بارنامه., در سراسر ایران تمامی داده ها و اطلاعات لازم و مرتبط با ناوگان, راننده و بار و کمیسیون دریافتی آن به صورت دائمی قابل رصد است. دقت به روش صادر شدن بارنامه های الکترونیکی امنیت جابهجایی محصول را بالا میبرد, قابلیت رصد بار را برای صاحب و مالک کالا و بار آماده مینماید, استانداردهای حمل بار را بهبود میبخشد, تلفات را کاهش می دهد, قاچاق مال را کمتر مینماید و دلیل دوری از زیان رانندگان است. رانندگان نیز باید بدین نکته نیز توجه داشته باشند که روش صادر شدن بارنامه های الکترونیکی به عبارتی حالت و مقررات اخذ بارنامههای کاغذی را دارا می باشد و روند آن تفاوتی با بارنامه های کاغذی ندارد.
شیوه صادر شدن بارنامه الکترونیکی
اکنون نرمافزارهای متمایز و بسیار خوبی برای صادر شدن بارنامه و امضای بارنامه های الکترونیکی در بازار الکترونیک وجود دارد. این نرمافزارها ممکن است در قالب وب و اپلیکیشن یا این که نرمافزارهایی بر بستر ویندوز باشند. اینگونه از نرمافزارها در اختیار شرکتهای حمل و نقل قرار دارند و کاربران نرمافزارها دراین شرکتها با کمک گرفتن از نرمافزار, فرایند و روند صادر شدن اینترنتی بارنامه را انجام می دهند. این اپلیکیشن و نرم افزارها علاوه بر ارائه تجهیزات متعدد جهت مدیر داخلی شرکتهای اتوبار, وظیفه بسیار خطیر صادر شدن بارنامه را نیز بر عهده خواهند داشت. در واقع کاربردهای متفاوتی دارند که یکی آنها صادر شدن بارنامه است .در اپلیکیشن حمل و نقل بار وزمه میتوانید بدون واسطه جهت ارسال بارهایتان به مقصد اقدام کنیدو با صرف وقت و هزینه کمتر باریتان را به مقصد برسانید.
طرز صادر شدن بارنامه الکترونیکی
۱ . ثبت ویژگی های راننده و کامیون به طور دقیق و وسیله نقلیهای که قرار است حمل بار را انجام دهد.
۲ . استعلام داده ها و اطلاعات لازم مربوط به راننده یا این که وسیله نقلیه که از طریق نرمافزار انجام میشود.
۳ . اخذ اطلاعات دقیق و مرتبط با بار
۴ . ارسال داده های لازم و مورد نیاز به اداره, ثبت حواله و اخذ کد رهگیری
۵ . چاپ اطلاعات بارنامه بر روی صفحه دارای اعتبار بارنامه
انواع بارنامه الکترونیکی
پس از اینکه در خصوص بارنامه الکترونیکی و جوانب مختلف آن اعم از مزایای صدور ، شیوه صدور و … پرداختیم نوبت به این می رسد که اشاره ای به انواع آن نیز داشته باشیم. بارنامه های الکترونیکی فقط برای حمل و نقل زمینی و جاده ای مورد استفاده قرار نمی گیرد. بلکه حمل و نقل جاده ای تنها یکی از روش های جابجایی است که اتفاقا در کشور ایران و سایر کشورهای جهان از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. زیرا جاده ها سهم عمده ای دارند.
همان طور که می دانید صدور بارنامه الکترونیکی مزایای زیادی دارد که مهم ترین آن ها عدم دستکاری و شفاف سازی است. زیرا در سال های نه چندان دور که انواع بارنامه به صورت دستی صادر می شد خطاهای زیادی در آن صورت می گرفت. اما در حال حاضر صدور بارنامه ها به شکل الکترونیکی امکان هر گونه خطایی را مسدود می کند. در ادامه به معرفی انواع بارنامه هایی که صورت الکترونیکی صادر می شوند اشاره می کنیم.
بارنامه دریایی
حمل و نقل دریایی یکی از روش های حمل و نقل محسوب می شود. این روش مزایا و معایب زیادی دارد. از جمله مزایای این روش امنیت و از معایب آن می تواند به کاهش سرعت در حما و نقل اشاره کرد. هر کالا و محصولی که قصد جابجایی از طریق دریا را داشته باشد باید ابتدا بارنامه برای آن صادر شود. در این نوع از بارنامه ها نوع کشتی ، نوع بار و تمام مواردی که مربوط به حمل و نقل دریایی می شود قید خواهد شد. اعتبار بارنامه های دریایی مانند بارنامه های زمینی است و می توان در مواقع ضرورت به آن ها استناد کرد.
بارنامه هوایی
برخی از کالاها باید توسط هواپیما حمل شوند. حمل و نقل هوایی یکی از روش های بسیار سریع اما پر هزینه است. به همین دلیل نسبت به حمل و نقل جاده ای استفاده کمتری از آن می شود. در بارنامه هایی که برای حمل و نقل هوایی صادر می شود نوع هواپیما ، مسیر پیش رو ، اطلاعات بار و … قید خواهد شد. تمام راه های حمل و نقل مانند زمینی ، هوایی ، دریایی ، ریلی و … علاوه بر صدور بارنامه الکترونیکی ، دارای بیمه نامه باربری نیز هستند تا در صورت وقوع هر گونه اتفاق غیر منتظره بتوانیم به آن استناد کنیم. شرکت های بیمه ای در این شرایط موظف به پرداخت خسارت هستند.
بارنامه راه آهن
بارنامه راه آهن برای زمانی صادر می شود که قصد دارید بار را از طریق قطار و مسیرهای ریلی حمل کنید. این روش از حمل و نقل نیز روش های زمینی محسوب می شود اما به طور کلی حمل و نقل جاده ای از امنیت ، سرعت و اطمینان بیشتری نسبت به سایر روش ها برخوردار می باشد.
بارنامه حمل با کامیون
بارنامه الکترونیکی که برای حمل کامیون صادر می شود یکی از پرکاربردترین بارنامه های موجود در کشور محسوب می شود که در این مطلب به زوایای مختلف آن پرداختیم. اطلاعاتی مانند مبدا ، مقصد ، نوع کامیون ، وزن دقیق بار ، تاریخ تحویل ، ارزش ریالی بار و بسیاری از موارد مهم در بارنامه قید می شود.